TEORIA
Pamiętnik
? [wg SJP]
? [wg Wikipedii] gatunek literatury stosowanej, relacja prozatorska o zdarzeniach, których autor był uczestnikiem bądź naocznym świadkiem. Pamiętnik (w przeciwieństwie do dziennika) opowiada o zdarzeniach z pewnego dystansu czasowego, w związku z czym kształtuje się dwupłaszczyznowość narracji: autor pamiętnika opowiadać może nie tylko o tym, jak zdarzenia przebiegały, może ujawniać również swoje stanowisko wobec nich w momencie pisania.
Dziennik (diariusz, dyariusz)
? [wg Wikipedii] gatunek literatury stosowanej, zapiski bieżące, rodzaj pamiętnika, sporządzane dla potrzeb własnych, lub w charakterze twórczości literackiej (publikowanej na bieżąco, lub później w postaci zbiorczej). Od zapisywania wspomnień dotyczących tych samych czasów, dziennik odróżnia się tym, że jest sporządzany na bieżąco, co w praktyce przejawia się zupełnie inną optyką ? inne rzeczy są uznawane za warte upamiętnienia i inaczej są uwypuklane. Zwykle ma charakter zapisków intymnych, których autor nie przeznacza do druku w ogóle lub w bliskiej przyszłości (np. Maria Dąbrowska zastrzegła w testamencie możliwość publikacji pełnego tekstu swego dziennika dopiero 40 lat po jej śmierci), jednak niektórzy diaryści (jak Witold Gombrowicz)publikują dzienniki jeszcze za życia.
Dziennik, w porównaniu ze wspomnieniami, ma większą wartość historyczną jako tekst źródłowy.
Blog (od ang. weblog ? sieciowy dziennik, pamiętnik)
? [wg Wikipedii] rodzaj strony internetowej, na której autor umieszcza datowane wpisy, wyświetlane kolejno, zaczynając od najnowszego. (…)
Blogi zazwyczaj mają system archiwizacji wpisów, możliwość komentowania wpisów przez czytelników, a także zestaw linków (tradycyjnie umieszczany w bocznej kolumnie): do blogów polecanych przez autora (tzw. blogroll) i innego rodzaju stron WWW. Ogół blogów, traktowany jako medium komunikacyjne, określa się mianem „blogosfery”. Angielskie wyrażenie „weblog” zaczęto czytać jako „we blog” – „my blogujemy”.
Blogi najczęściej mają osobisty charakter i służą jako internetowe pamiętniki. Takie blogi zawierają osobiste przemyślenia, uwagi, komentarze, rysunki, a nawet nagrania, przedstawiając w ten sposób światopogląd autora.
Blogi znajdują też wiele innych zastosowań: mogą być wykorzystywane jako wortale poświęcone określonej tematyce, narzędzia marketingu czy komunikacji np. politycznej.
O ile osobiste blogi mają zazwyczaj jednego autora, o tyle w innych przypadkach blog ma często wielu autorów. (…)
PRAKTYKA
Zapiski prowadzę od zawsze. Zaczęłam jeszcze w ogólniaku. Werbalizacja pomaga. Przez wiele lat służyły mi głównie do zapisywania miłosnych rozterek, kłopotów rodzinnych ? łatwiej było się zwierzać kartkom papieru. Najpierw zapisywanych długopisem, potem na maszynie do pisania, a w końcu – za pomocą komputera.
Właściwie to już był inny etap: komputer wkrótce pozwolił nie tylko rejestrować słowa i zdania. Pozwolił je wiązać za pomocą hiperłączy (to pierwotnie lansowane tłumaczenie ang. hiperlink ? nie miało szans się przyjąć: różnica fonetyczna pomiędzy ?ąę? łączem a prostym linkiem była zbyt oczywista). Od wielu-wielu lat wykorzystuję je w zapiskach robionych Wordzie.
Trzeci etap rozpoczął się wraz z Internetem. Teraz zapiski, które dotychczas były moją prywatną sprawą, mogłam wyciągnąć z szuflady na światło dzienne. Złośliwcy mogą powiedzieć, że niepotrzebnie, że lepiej było je pozostawić w tej szufladzie…
O ile pisanie dziennika, pamiętników jest zupełnie prywatną sprawą, o tyle pisanie bloga nią na pewno nie jest.
Primo: To już pewien rodzaj twórczości. I jak każda twórczość ? wymaga odbiorców. Odbiorca zmiennym jest: może nagrodzić (uznaniem w komentarzu, popularnością w rankingu), ale może też wyśmiać, wykpić albo nawet minąć obojętnie.
Secundo: Pisząc do szuflady można sobie obsmarować tego i tamtego, wyrazić swą opinię na temat skrywanego przez kogoś uczynku. W blogu trzeba tego unikać (albo przynajmniej chować takie zapiski pod hasłem), aby nie zaszkodzić ? czy to komuś, czy sobie samemu.
Tertio: Do pamiętnika można sobie przepisać jakiś wiersz czy słowa piosenki, w blogu obowiązuje respektowanie praw autorskich: słowa, obrazy i muzyka mają swoich autorów.
WNIOSKI
Blog jest absolutnie nową formą ? to pamiętnik, który w każdej chwili może przekształcić się w wielkie nic albo w wielkie Coś – lub przestać się rozwijać (zwijać się, zwinąć, zniknąć bez śladu).
Możliwość aktywnego udziału odbiorców tej twórczości wyklucza samotność twórcy, która przez wieki była nieodłącznym atrybutem wszelkiej pisaniny…
O ile pisanie pamiętników znacznie poprawiało charakter pisma, o tyle blogowanie go znacznie psuje.